Yazılım korsanlığı, geliştiricilerin emeklerini ve finansal yatırımlarını tehdit eden küresel bir sorundur. Yazılımınızın veya dijital içeriğinizin izinsiz kopyalandığını, dağıtıldığını veya kullanıldığını fark ettiğinizde paniğe kapılmak yerine sistematik adımlarla hareket etmek kritik önem taşır. İşte bu durumda izlemeniz gereken kapsamlı bir yol haritası:
1. Durumu Doğrulayın ve Kanıt Toplayın
- Şüpheli Aktiviteyi Analiz Edin: Yazılımın nerede, nasıl ve kim tarafından korsan olarak kullanıldığını tespit edin. Örneğin, torrent sitelerinde paylaşım mı yapılıyor yoksa lisanssız kullanım mı söz konusu?
- Kanıtları Belgeleyin: Ekran görüntüleri, URL’ler, indirme linkleri, IP adresleri ve iletişim bilgilerini kaydedin. Bu veriler, hukuki süreçte temel oluşturacaktır.
- Lisans Kontrolü Yapın: Korsan kullanımın gerçekten izinsiz olduğundan emin olun. Bazen teknik hatalar veya yanlış anlaşılmalar yanlış alarmlara neden olabilir.
2. Hukuki Danışmanlık Alın
- Fikri Mülkiyet Hukuku Uzmanına Başvurun: Yazılımınızın telif hakları, lisans sözleşmeleri ve yerel/uluslararası yasalar çerçevesinde hangi haklara sahip olduğunuzu öğrenin.
- DMCA (Digital Millennium Copyright Act) Bildirimi: Eğer ihlal ABD merkezli bir platformdaysa, DMCA şikayetiyle içeriğin kaldırılmasını talep edebilirsiniz.
- Yerel Yasaları Araştırın: Türkiye’de 5846 Sayılı FSEK (Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu) kapsamında suç duyurusunda bulunma imkanınız bulunmaktadır.
3. Resmi Bildirim ve İhtarname Gönderin
- Cease and Desist (Durdur ve Vazgeç) Mektubu: İhlal yapan kişi veya kuruma resmi bir ihtarname göndererek faaliyetlerini durdurmalarını ve yazılımı kaldırmalarını talep edin. Bu mektup, avukatınız aracılığıyla hukuki tehdit içermelidir.
- Platformlara Bildirim Yapın: İçerik, Google, Microsoft Store, Apple App Store veya sosyal medya platformlarında yer alıyorsa, bu platformların telif ihlali bildirim sistemlerini kullanın (örneğin, Google’ın “Copyright Removal Request” formu).
4. Teknik Önlemleri Güçlendirin
- DRM (Dijital Haklar Yönetimi) Çözümleri: Lisanslama sisteminizi geliştirin. Araçlar (örneğin, Flexera, Denuvo) kullanarak yazılımınızın kırılmasını zorlaştırın.
- Kullanıcı Doğrulama: Çevrimiçi aktivasyon, benzersiz lisans anahtarları veya bulut tabanlı doğrulama sistemleri ekleyin.
- Sızma Testleri Yapın: Güvenlik açıklarını belirlemek için etik hackerlarla çalışın.
5. Resmi Makamlara Başvurun
- BSA (Business Software Alliance) veya ESA (Entertainment Software Association): Yazılım korsanlığıyla mücadele eden kuruluşlara rapor verin. BSA, küresel çapta soruşturma başlatabilir.
- Yerel Kolluk Kuvvetleri: Savcılığa suç duyurusunda bulunarak adli soruşturma talep edin. Türkiye’de siber suçlar birimleri (SİBER) bu konuda yetkilidir.
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: Fiziksel kopyaların kaçak dağıtımı söz konusuysa, gümrüklerde el koyma işlemi yapılabilir.
6. Müşteri ve Kamuoyu ile İletişim Kurun
- Açık Bir Bildirim Yayınlayın: Resmi web sitenizde veya basın bülteniyle korsan kullanımın tespit edildiğini ve yasal işlem başlatıldığını duyurun. Bu, dürüst kullanıcıları bilgilendirirken korsanları caydırabilir.
- Eğitim Kampanyaları: Kullanıcıları lisanslı yazılımın önemi ve korsan kullanımın riskleri (veri hırsızlığı, virüsler) hakkında bilinçlendirin.
7. İzleme ve Takip
- Dijital İzleme Araçları: Yazılımınızın korsan sürümlerini tespit etmek için web tarama araçları (örneğin, BrandProtect) veya dark web izleme hizmetleri kullanın.
- Düzenli Denetimler: Lisans kullanımını periyodik olarak kontrol edin ve şüpheli aktiviteleri anında ele alın.
8. Tazminat ve Yasal Süreç
- Maddi ve Manevi Tazminat Davası: Telif ihlali nedeniyle uğradığınız zararı mahkeme yoluyla talep edin.
- Ceza Davası: Türk Ceza Kanunu’nun 243. maddesi uyarınca, yazılım korsanlığı yapanlar 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasıyla karşılaşabilir.
9. Önleyici Stratejiler Geliştirin
- Abonelik Modeline Geçiş: Bulut tabanlı hizmetler veya düzenli abonelikler, korsanlığı azaltabilir.
- Müşteri Dostu Fiyatlandırma: Yazılımınızı bölgesel ekonomilere uygun fiyatlarla sunun veya ücretsiz deneme sürümleri sağlayın.
- Topluluk Oluşturun: Sadık kullanıcı tabanı, korsanlığa karşı doğal bir savunma mekanizmasıdır.
Değerlendirme
Yazılım korsanlığıyla mücadele, proaktif önlemler ve hızlı tepkiler gerektirir. Hukuki haklarınızı bilmek, teknolojik korumaları güçlendirmek ve kullanıcıları bilinçlendirmek, uzun vadede marka değerinizi ve gelirlerinizi korumanın anahtarıdır. Unutmayın: Her korsan kopya, potansiyel bir müşterinin kaybı anlamına gelir; bu yüzden adımlarınızı kararlılıkla atın.