Teknoloji sürekli gelişiyor, bu gelişimle birlikte yazılım dünyasında da büyük dönüşümler yaşanıyor. Her yeni teknoloji, bazı eski becerileri, rollerin içeriğini veya tüm meslekleri geçersiz kılabiliyor. Bu makalede, yazılım dünyasında zamanla unutulan veya yakın gelecekte yok olması muhtemel meslekleri ve becerileri ele alacağız.
1. Geçmişin Gözdesi: Masaüstü Uygulama Geliştiriciliği (Native Desktop)
Bir zamanlar Windows Forms, Visual Basic 6.0 veya Delphi gibi teknolojilerle geliştirilen masaüstü yazılımları, 90’lı yıllardan 2010’lara kadar büyük rağbet gördü. Ancak bugün, bulut tabanlı yazılımlar, web uygulamaları ve mobil uygulamalar masaüstü yazılımlarının yerini büyük ölçüde aldı. Masaüstü geliştiricilik tamamen bitmemiş olsa da, bu alanda çalışanların sayısı azalmakta ve iş imkanları daralmaktadır.
2. Flash Geliştiricileri
Adobe Flash, bir dönem interaktif web içeriklerinin, oyunların ve animasyonların vazgeçilmeziydi. Ancak HTML5’in yükselişi ve Flash’ın güvenlik açıkları nedeniyle 2021 itibarıyla resmi olarak ömrünü tamamladı. Flash geliştiricileri ya başka alanlara yöneldi ya da sektörden çekildi.
3. Donanıma Yakın Programlama ve Assembly
Assembly diliyle ya da donanım seviyesinde programlama, eskiden zorunluydu. Bugün ise çoğu geliştirici yüksek seviyeli dillerle yazılım geliştiriyor. Sadece gömülü sistemlerde veya çok özel performans gereksinimi olan alanlarda kullanılıyor. Bu nedenle, bu alandaki uzmanlık da artık daha niş ve az talep gören bir hale geldi.
4. Waterfall Model Uzmanlığı
Yazılım geliştirme metodolojileri içinde “şelale modeli” olarak bilinen waterfall modeli, katı aşamalara dayalı yapısıyla artık çağdaş yazılım projelerine pek uymuyor. Agile, Scrum ve DevOps gibi esnek yöntemler ön plana çıktıkça, waterfall modeline dayalı proje yöneticiliği ve analiz uzmanlığı da yavaş yavaş tarihe karışıyor.
5. Manuel Test Uzmanlığı (Test Cases Yazanlar)
Yazılım test süreçleri, otomasyon araçları ve yapay zeka destekli test sistemleriyle büyük bir dönüşüm yaşadı. Manuel olarak test senaryoları yazan ve her test adımını el ile gerçekleştiren QA (Quality Assurance) uzmanlarının rolü giderek otomasyon QA’ya ve test yazılımlarını geliştiren mühendislere kaydı.
6. CD/DVD Yazılım Paketçiliği
Eskiden yazılımlar fiziksel ortamda (CD, DVD) satılır ve kurulurdu. Bugün yazılım dağıtımı neredeyse tamamen internet üzerinden yapılmakta. Bu alanda çalışan paketleme, üretim ve dağıtım uzmanlıkları da dijital dönüşümle birlikte tarihe karıştı.
7. Yalnızca Kod Yazmaya Odaklı Yazılımcılar
Modern yazılımcılar sadece kod yazmaz; aynı zamanda problem çözücü, analiz yapan, kullanıcı deneyimini gözeten bireylerdir. Takım çalışması, iletişim becerileri, ürün odaklılık gibi yetkinlikler yazılım dünyasında daha değerli hale geldi. Sadece “verilen işi yapan” yazılımcılar ise değişime ayak uyduramazsa gelecekte zorlanabilir.
8. Veritabanı Yöneticiliği (Traditional DBA)
Klasik veritabanı yöneticileri (DBA), sunucu kurulumundan veritabanı performans ayarlarına kadar birçok işle uğraşırdı. Bugün ise bu işlemler büyük ölçüde bulut servisleri (AWS, Azure, Google Cloud) tarafından otomatikleştirildi. Bu nedenle geleneksel DBA rolleri evrilmek zorunda kaldı; artık veriye odaklı, güvenlik ve analiz bilen uzmanlar tercih ediliyor.
9. Yazılım Piratlığına Karşı Koruma Geliştiricileri
Bir dönem, yazılımları korsana karşı korumak için özel ekipler çalışırdı. Ancak bugün SaaS (Software as a Service) modeline geçişle, yazılım artık fiziksel olarak değil, hizmet olarak sunulduğu için korsan yazılım riski azaldı. Bu da bu alandaki istihdamın azalmasına neden oldu.
10. Kodcu, Ama Ürün Odaklı Olmayan Profil
Yazılım dünyasında “ne dendi, onu kodladım” anlayışı yerini; müşteri ihtiyacını anlayan, tasarım düşünebilen, veriyle çalışan ve iş sonuçlarına odaklanan mühendislik profillerine bıraktı. Gelecekte bu tür farkındalığa sahip olmayan yazılımcıların rekabet şansı azalacak.
Değerlendirme
Yazılım dünyası hızla değişiyor. Bazı meslekler ve beceriler, artık ya çok az kullanılıyor ya da tamamen tarih oldu. Ancak bu durum, yazılımcılar için bir tehdit değil, bir fırsattır. Değişime açık olmak, yeni teknolojileri takip etmek ve sürekli öğrenmek, bu dünyada ayakta kalmanın en güçlü yolu.
