Domain (Alan Adı) Ne Zaman Boşa Düşer? Süresi Dolunca Ne Olur?

İnternetin temel yapı taşlarından biri olan domain (alan adı), bir web sitesinin kimliği niteliğindedir. Kullanıcıların sitelere kolayca ulaşabilmesi için kullanılan bu dijital adreslerin belirli bir kullanım süresi vardır. Ancak çoğu zaman alan adı sahipleri, süresi dolan domainlerin akıbetini tam olarak bilmez. Peki, bir domainin süresi dolunca ne olur? Boşa düşmesi ne anlama gelir? Gelin bu süreci adım adım inceleyelim. Hazırsanız başlıyorum.

Domain Süresi ve Yenileme Mantığı

Domainler belirli sürelerle (genellikle 1-10 yıl arası) satın alınır. Süre bitiminde alan adının kullanım hakkı sona erer. Ancak domain sağlayıcıları, alan adı sahibine yenileme yapabilmesi için çeşitli ek süreler ve aşamalar tanır. Bu süreçte alan adı hemen boşa düşmez, belirli prosedürlerden geçer.

Domain Süresi Dolduğunda Ne Olur?

Bir domainin süresi dolduğunda genellikle şu aşamalar yaşanır:

1. Grace Period (Yenileme Süresi) – 0-45 Gün

• Domain süresi dolduğunda hemen silinmez.
• Çoğu uzantı için 30 ile 45 gün arası ek süre tanınır.
• Bu süreçte domain sahibi normal yenileme ücretiyle alan adını yeniden aktif edebilir.
• Web sitesi ve e-posta hizmetleri genellikle pasif hale gelir.

2. Redemption Period (Kurtarma Süresi) – 30 Gün

• Grace Period içinde yenilenmeyen domain, kurtarma sürecine girer.
• Bu dönemde domain sahibi alan adını geri alabilir ancak ek kurtarma ücreti ödemesi gerekir (ortalama 100-250 USD).
• Domain hâlâ boşa düşmez, yalnızca sahibinin yüksek maliyetle geri alabileceği özel statüdedir.

3. Pending Delete (Silinme Bekleme Süreci) – 5 Gün

• Kurtarma süresi de dolmuşsa domain, 5 günlük silinme aşamasına girer.
• Bu süreçte domain artık geri alınamaz, yeni kayıt için beklenir.
• Domain avcıları (backorder servisleri) bu aşamada yoğun ilgi gösterir.

Domain Ne Zaman Boşa Düşer?

Tüm aşamalar tamamlandığında domain yaklaşık 75-80 gün içinde tamamen boşa düşer.

• Süresi dolan bir domain, ilk günden itibaren ortalama 2,5 ay içinde yeniden herkesin kayıt edebileceği hale gelir.
• Ancak bu süre uzantılara göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, .com uzantılı domainlerde 75 gün standartken, bazı ülke uzantılarında daha kısa veya daha uzun olabilir.

Domain Boşa Düştüğünde Ne Olur?

• Domain boşa düştüğünde, ilk kaydeden yeni sahibi olur.
• Eğer popüler, SEO değeri yüksek veya marka değeri taşıyan bir domain ise, alan adı yatırımcıları (domain trader) tarafından hızla satın alınabilir.
• Eski sahibi yenilemeyi unuttuysa, geri alma şansı kalmaz ve alan adını tekrar alabilmek için yeni sahibinden satın almak zorunda kalabilir.

Domain Boşa Düşmesini Önlemek İçin İpuçları

1. Otomatik Yenileme Açık Olsun: Domain sağlayıcınızın otomatik yenileme özelliğini aktif edin.
2. Güncel İletişim Bilgileri: Domain kayıt bilgilerinizdeki e-posta adresiniz güncel olsun, böylece hatırlatma maillerini kaçırmazsınız.
3. Uzun Süreli Kayıt: Sık sık yenileme zahmetinden kurtulmak için domaini 5-10 yıl arası satın alabilirsiniz.
4. Backorder Servisleri: Eğer rakip bir domainin düşmesini bekliyorsanız, backorder hizmetiyle otomatik yakalama şansınızı artırabilirsiniz.

Değerlendirme

Bir domainin süresi dolduğunda hemen boşa düşmez; Grace Period, Redemption Period ve Pending Delete aşamalarından geçtikten sonra ortalama 75 gün içinde herkesin yeniden satın alabileceği hale gelir. Alan adını kaybetmemek için düzenli takip, otomatik yenileme ve uzun vadeli kayıt gibi önlemler almak büyük önem taşır.

Kısacası, domain yönetimi yalnızca satın almakla değil, zamanında yenilemekle de ilgilidir. Aksi halde yıllarca emek verdiğiniz markanızı birkaç hafta içinde kaybetme riskiyle karşılaşabilirsiniz.